Thuốc Sulcilat 250mg/5ml là kháng sinh chứa hoạt chất chính Sultamicillin – một ester đôi gồm có Ampicillin và Sulbactam. Bài viết dưới đây cung cấp cho bạn đọc thông tin về công dụng, cách dùng thuốc Sulcilat 250mg/5ml.

Thuốc Sulcilat 250mg/5ml có thành phần chính là Sultamicillin, thuốc được bào chế dưới dạng bột sau khi pha thành hỗn dịch uống trong 5ml chứa 250g Sultamicillin.

Sultamicillin là ester đôi, trong đó Ampicillin và chất ức chế beta-lactamase là Sulbactam được gắn qua nhóm methylen. Về mặt hóa học, Sultamicillin là ester sulphon oxymethylpenicillinat của Ampicillin và thuốc có trọng lượng phân tử là 594,7.

Nghiên cứu sinh hóa học với các hệ vi khuẩn không tế bào (cell-free bacterial systems) đã chứng minh Sulbactam có khả năng làm bất hoạt không hồi phục phần lớn các enzym beta-lactamase quan trọng của các vi khuẩn kháng Penicillin. Sulbactam có hoạt tính kháng khuẩn đáng kể đối với Acinetobacter calcoaceticus, Bacteroides spp., Neisseriaceae, Pseudomonas cepacia, Branhamella catarrhalis.

Những nghiên cứu vi sinh học trên các dòng vi khuẩn kháng thuốc xác nhận Sulbactam có khả năng bảo vệ Cephalosporin và Penicillin không bị vi khuẩn phá hủy, Sulbactam có tác dụng hiệp đồng rõ rệt với Cephalosporin và Penicillin. Do Sulbactam cũng gắn với một số protein gắn kết Penicillin, cho nên đối với một số vi khuẩn nhạy cảm khi sử dụng kết hợp Sulbactam – Ampicillin sẽ hiệu quả hơn so với chỉ dùng một loại beta – lactam.

Thành phần kết hợp với Sulbactam trong Sultamicillin là Ampicillin, thuốc có tính năng diệt các vi khuẩn nhạy với thuốc bằng cách ức chế sinh tổng hợp mucopeptid của vách tế bào.

Sultamicillin có phổ kháng khuẩn rộng đối với cả vi khuẩn Gram dương và Gram âm, gồm có Staphylococcus aureus và S. epidermidis, Haemophilus influenzae và parainfluenzae (cả 2 dòng vi khuẩn sinh bêta- lactamase và không sinh beta-lactamase), Streptococcus pneumoniae, Streptococcus faecalis và các chủng Streptococcus khác, vi khuẩn yếm khí gồm cả Bacteroides fragilis và những vi khuẩn cùng họ, Branhamella catarrhalis, Escherichia coll, Proteus gồm cả 2 loại indol (+) và indol (-), Morganella morganii, Klebsiella, Enterobacter, Citrobacter, Neisseria meningitidis, Neisseria gonorrhoeae.

Thuốc Sulcilat 250mg/5ml được chỉ định điều trị các bệnh nhiễm khuẩn do chủng vi khuẩn nhạy cảm như:

• Nhiễm khuẩn đường hô hấp trên: Viêm xoang, viêm tai giữa, viêm amidan do các chủng nhạy cảm của Moracella catarrhalis, Staphylococci, Haemophilus influenza, Klebsiella, Steptococci và Proteus spp.
• Nhiễm khuẩn đường hô hấp dưới: Viêm phế quản, đợt kịch phát cấp tính của viêm phế quản mạn, viêm phổi do các chủng nhạy của Haemophilus influenza và H. parainfluenza, Staphylococcus và Steptococcus spp., Moraxella.
• Nhiễm khuẩn da và cấu trúc da: do vi khuẩn tiết beta – lactamase như Klebsiella spp., Staphylococcus aureus, Escherichia coll, Enterobacter spp., Proteus mirabilis, Bacteroides fragilis và Acinetobacter calcoaceticus.
• Nhiễm khuẩn trong ổ bụng do các vi khuẩn tiết beta-lactamase sau đây: Klebsiella spp. (bao gồm Klebsiella pneumoniae), Bacteroides spp. (bao gồm Bacteroides fragilis), Escherichia coli và Enterobacter spp.
• Nhiễm khuẩn phụ khoa: Do vi khuẩn tiết beta – lactamase như Bacteroides spp. (bao gồm Bacteroides fragilis), Escherichia coli.
• Thuốc Sulcilat 250mg/5ml có chứa Ampicillin, nên thuốc còn dùng điều trị các nhiễm khuẩn do chủng vi khuẩn nhạy cảm với Ampicillin và khi bệnh nhân có chỉ định dùng Ampicillin.
• Nhiễm khuẩn phức hợp do các chủng vi khuẩn nhạy với Ampicillin và với các chủng khác nhạy cảm với Sultamicillin có thể điều trị riêng với Sulcilat.

Chống chỉ định:

• Chống chỉ định sử dụng thuốc Sulcilat 250mg/5ml ở bệnh nhân có tiền sử dị ứng với các dẫn xuất Penicillin.

Cách dùng:

• Cho 27ml nước đã đun sôi để nguội vào cốc đo lường ngang vạch 27ml, sau đó cho lượng nước này vào lọ bột Sulcilat 250mg/5ml và lắc đều cho tan. Đậy nắp kín lọ thuốc Sulcilat 250mg/5ml lại sau khi dùng, để trong ngăn mát tủ lạnh và dùng trong 14 ngày kể từ khi pha.

Liều dùng:

• Liều dùng thuốc Sulcilat 250mg/5ml cho người lớn và trẻ em (thể trọng > 30 kg) là mỗi lần uống 375 – 750mg/lần x 2 lần/ngày.
• Sau khi đã hết các dấu hiệu nhiễm khuẩn hoặc thân nhiệt trở lại bình thường, cần tiếp tục uống thuốc thêm 48 giờ. Thông thường, cần sử dụng thuốc tổng cộng 5-14 ngày, có thể kéo dài liệu trình hơn khi có chỉ định.
• Khi nhiễm liên cầu khuẩn tán huyết beta, để ngăn ngừa sốt do viêm cầu thận và thấp khớp, có thể tiếp tục sử dụng thuốc ít nhất 10 ngày.
• Bệnh nhân suy thận (độ thanh lọc creatinin

Quá liều thuốc Sulcilat 250mg/5ml và xử trí:

• Hiện nay kinh nghiệm quá liều Sultamicillin ở người còn hạn chế. Triệu chứng quá liều nếu xảy ra là những dạng nặng hơn và lan tỏa của các tác dụng không mong muốn.
• Ampicillin và sulbactam khi khuyết tán vào dịch não tủy có thể gây ra triệu chứng thần kinh và co giật. Sulbactam và Ampicillin có thể phân tách nhờ thẩm tách máu.

• Các chế phẩm của nhóm Penicillin có thể gây phản ứng quá mẫn (như phản vệ). Đã có báo cáo về dị ứng chéo giữa Penicillin với kháng sinh beta-lactam khác. Trước khi sử dụng thuốc Sulcilat, cần hỏi kỹ tiền sử bệnh nhân có phản ứng mẫn cảm với Penicillin, Cephalosporin hoặc với những thuốc khác hay không.
• Tương tự như các thuốc kháng sinh khác, trong khi dùng Sultamicillin có thể xảy ra bội nhiễm do tăng sinh vi khuẩn, vi nấm đề kháng với Sultamicillin. Khi đó cần ngưng dùng thuốc Sulcilat 250mg/5ml và bắt đầu biện pháp điều trị thích hợp.
• Trong khi dùng Sultamicillin có thể gặp viêm đại tràng giả mạc do Clostridium difficile. Nếu bệnh nhân có triệu chứng tiêu chảy cần cân nhắc đến khả năng này.
• Khi sử dụng thuốc Sultamicillin trong thời gian kéo dài, cần đánh giá định kỳ chức năng gan, thận, tạo máu ở bệnh nhân. Một số trường hợp nhiễm virus, đặc biệt khi nhiễm virus do tăng bạch cầu đơn nhân và cự bào, đã thấy phát ban da lan tỏa sau khi dùng Ampicillin. Tránh dùng thuốc Sulcilat 250mg/5ml trong khi bệnh nhân nhiễm virus.
• Trẻ em: Chưa có báo cáo về việc hạn chế sử dụng thuốc Sulcilat ở trẻ em.
• Người lớn tuổi: Không cần điều chỉnh liều dùng thuốc, tuy nhiên chức năng thận có thể suy giảm làm kéo dài thời gian bán thải của thuốc Sultamicillin.
• Bệnh nhân suy thận: Cần điều chỉnh ở bệnh nhân có độ thanh thải creatinin
• Khả năng lái xe và vận hành máy móc: Sulbactam và Ampicillin không ảnh hưởng đến sự tỉnh táo và khả năng tâm thần vận động. Dùng thuốc Sulcilat không ảnh hưởng đến khả năng lái xe và vận hành máy móc.
• Phụ nữ mang thai: Mặc dù nghiên cứu thực nghiệm không cho thấy có bằng chứng về các tác dụng có hại của ampicillin và sulbactam trên thai nhi và khả năng sinh sản. Nhưng nghiên cứu đầy đủ và có kiểm soát trên phụ nữ mang thai cho thấy chỉ dùng thuốc Sulcilat 250mg/5ml cho phụ nữ mang thai khi thật sự cần thiết.
• Phụ nữ đang cho con bú: Sulbactam và Ampicillin vào sữa mẹ với lượng không đáng kể. Tuy nhiên thuốc Sulcilat không nên dùng cho phụ nữ đang cho con bú.

Sử dụng thuốc Sulcilat 250mg/5ml có thể gặp một số tác dụng phụ như sau:

• Phản ứng phản vệ: Mày đay, ngứa da, phát ban dát – sần, viêm da tróc vảy hoặc phản ứng phản vệ có thể gặp.
• Hệ tiêu hóa: Buồn nôn, nôn, đau bụng, co thắt, đau thượng vị, tiêu chảy, phân lỏng.
• Tâm thần: Mệt mỏi, khó thở, nhức đầu, buồn ngủ.
• Hệ tạo máu: Tăng bạch cầu ưa eosin, thiếu máu, giảm tiểu cầu.

Thông báo cho bác sĩ nếu gặp phải các tác dụng không mong muốn sau trong thời gian sử dụng thuốc Sulcilat 250mg/5ml:

• Tăng aminotransferase hoặc bilirubin huyết thanh.
• Viêm thận kẽ.
• Nhiễm khuẩn thứ phát: Nhiễm trực khuẩn gram âm, nhiễm tụ cầu vàng kháng Penicillin hoặc nấm Candida albicans sau khi dùng Sultamicillin kéo dài hoặc liều cao.

• Probenecid: Khi dùng đồng thời với Sulbactam và Ampicillin làm tăng nồng độ và thời gian tác dụng của thuốc Sulcilat.
• Sử dụng Ampicillin cho bệnh nhân tăng acid uric máu đã dùng Allopurinol có thể làm tăng tỷ lệ phát ban da.
• Ampicillin tương tác với xét nghiệm glucose niệu khi dùng các phương pháp sulfat đồng (Clinitest, Benedict), tuy nhiên không ảnh hưởng tới phương pháp glucose – oxydase (clinistix, test – tape).

Trên đây là thông tin về công dụng, liều dùng và lưu ý khi sử dụng thuốc Sulcilat 250mg/5ml. Sulcilat 250mg/5ml là thuốc kê đơn, người bệnh tuyệt đối không được tự ý mua và điều trị tại nhà vì có thể sẽ gặp phải tác dụng phụ không mong muốn.